Eerste Vijfjarenplan (Sovjet-Unie)

Het Eerste Vijfjarenplan van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (Russisch: I пятилетний план, первая пятилетка) was een lijst van economische quota, opgesteld door secretaris-generaal Jozef Stalin en gebaseerd op diens politiek van "Socialisme in één land". Het werd tussen 1928 en 1932 uitgevoerd.

De boeren werden, ook onder dwang, in grote landbouwbedrijven ondergebracht. De schaalvergroting en mechanisering zou moeten leiden tot een hogere productie, waardoor boeren werk konden gaan zoeken in de industrie. De landbouw was nog de grootste economische sector en de enige waaraan geld onttrokken kon worden voor investeringen in industriële projecten. De kolchozen waren verplicht een deel van de oogst af te staan aan de staat, de beloning hiervoor was laag waardoor de stedelijke bevolking goedkoop aan voedsel kon komen. Verder werd veel graan geëxporteerd en de buitenlandse valuta werd gebruikt om machines in het buitenland te kopen.

Omdat het succes van dit plan afhing van industrialisatie op grote schaal, moesten er ook culturele veranderingen komen: bijvoorbeeld in Turkestan, waar de nomaden in vaste woonplaatsen moesten gaan leven en katoen moesten telen in plaats van groenten. Dit wekte grote wrevel op onder de lokale bevolking en Turkmeense boeren en nomaden maakten dit lange tijd door middel van passief verzet duidelijk.